Tekenen met een raster: stap voor stap een portret of dier tekenen

Tekenen met een raster: mijn tip voor een realistisch portret of schilderij

Als kunstenaar is het belangrijk dat je compositie goed staat, vooral als je realistisch portret tekenen of figuratief werken wilt. Natuurlijk kun je uit de vrije hand schetsen, maar bij een complex beeld of als je nauwkeurige verhoudingen wilt aanhouden, is stap voor stap tekenen met een raster een ideale techniek. Zelf gebruik ik hiervoor de app Grid#. In deze blog laat ik zien hoe je een schilderij opzet met deze rastertechniek en geef ik tips voor een strakke start.

Waarom werken met een raster?

De rastertechniek (ook wel grid-methode genoemd) is al eeuwenoud en werd gebruikt door kunstenaars als Leonardo da Vinci. Door een afbeelding in gelijke vakken te verdelen en dit raster over te nemen op je doek, kun je vormen nauwkeurig overbrengen. Dit maakt het opzetten van een schilderij een stuk eenvoudiger én preciezer.

Ik pas deze methode vaak toe bij portretten, stadsgezichten of figuren, maar het is ook handig voor beginners in stap voor stap tekenen. Zo kun je je concentreren op details zonder het overzicht te verliezen.

Stap-voor-stap: tekenen met raster via Grid#

1. Kies of maak je referentiebeeld

Een schilderij begint meestal met een beeld dat je raakt. Soms vind ik dat via Pinterest, andere keren maak ik mijn eigen foto’s. Denk aan een krachtig portret, een boeiende lichtval of een interessante pose. Helder beeld en voldoende contrast helpen bij je tekenen met potlood of houtskool schets.

2. Verwerk het beeld in Canva (optioneel, maar handig)

In Canva maak ik een nieuw ontwerp aan met dezelfde afmetingen als mijn doek (bijvoorbeeld 60x80 cm). Zo weet ik zeker dat de verhoudingen van het beeld overeenkomen met het doek. Soms moet ik wat ruimte opvullen aan de randen. In dat geval:

• Voeg ik een kleurvlak toe, óf
• Gebruik ik de AI-tool van Canva (alleen beschikbaar in de Pro-versie) om de achtergrond slim aan te vullen.

3. Voeg een raster toe in Grid# app

Open je afbeelding in Grid# en bepaal het aantal vakken van het raster. Een groter aantal vakken helpt je om fijner te werken en details nauwkeuriger over te nemen. Deze methode is bijvoorbeeld zeer geschikt als je een realistisch portret wilt tekenen of dieren stap voor stap wilt schetsen.

4. Zet het raster over op het doek

Zorg dat je doek klaar is met een egale onderlaag. Breng het raster vervolgens over met potlood, houtskool of krijt. Ik gebruik zelf vaak houtskool: het is gemakkelijk aan te brengen, aan te passen en weer te verwijderen. Gebruik een liniaal om de lijnen recht te trekken en de vakjes precies te meten. Zo leg je een stevige basis voor stap voor stap tekenen, of je nu een realistisch portret of een dier tekent stap voor stap.

5. Begin met schetsen

Werk vakje voor vakje en focus eerst op de contouren en grote vormen. Vervolgens kun je de details en schaduwen toevoegen. Door het raster behoud je altijd de juiste verhoudingen, wat vooral handig is bij realistisch portret tekenen of het maken van tekenlessen voor beginners. Schets je met houtskool of krijt? Dan kan een fixatiefspray helpen om de lijnen te behouden. Bij potlood is dat meestal niet nodig.

6. Tijd om te schilderen

Nu begint het leukste deel van het proces: het schilderen. Je hebt een stevige basis gelegd met het raster en de schets, waardoor de verhoudingen goed staan. Daardoor kun je je volledig richten op kleurgebruik, sfeer, contrasten en expressie. Dankzij deze methode kun je bijvoorbeeld een realistisch portret tekenen of een dier stap voor stap tekenen met meer zekerheid en overzicht.

Benieuwd hoe ik van schets naar eindresultaat werk? Check mijn Instagram en TikTok voor de inspiratie en werkwijze achter mijn schilderijen.

Extra schildertips

• Gebruik kneedgum om correcties aan te brengen zonder het doek te beschadigen.

• Werk van groot naar klein: globale vormen eerst, details later.

• Houtskool is ideaal voor het aanduiden van schaduwpartijen.

• Maak foto’s van je proces; perfect voor social media of een online tekenles.

Bekijk mijn werk of probeer het zelf

Ik pas deze rastertechniek toe in veel van mijn werken, waaronder portretten, abstracte stadsgezichten en figuren. Benieuwd hoe dat eruitziet? Bekijk mijn werk in de online galerij van KOJO Art.

Wil je zelf aan de slag met tekenen of schilderen met een raster? Probeer dan mijn stappenplan uit en kijk wat het voor jouw werk doet. Of gebruik Grid# om een eerste experiment te starten, wie weet waar het toe leidt.

Vragen of nieuwsgierig naar meer?

Heb je vragen over het gebruik van Grid#, het opzetten van een schilderij of wil je weten hoe ik met kleur werk? Laat het me weten via het contactformulier op de site, of stuur me een bericht op Instagram (@kojo_art_official).

👉 Wil je op de hoogte blijven van nieuwe schildertips, blogs en exposities?
Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief onderaan de pagina!