Tekenen met een raster

Tekenen met een raster: mijn schildertip voor het opzetten van een schilderij

Als kunstenaar is het belangrijk dat je compositie goed staat, vooral als je realistisch of figuratief werkt. Je kunt natuurlijk uit de vrije hand schetsen, maar als je werkt met een complex beeld of nauwkeurige verhoudingen wil aanhouden, dan is tekenen met een raster een ideale techniek. Zelf gebruik ik hiervoor de app Grid#. In deze blog leg ik stap voor stap uit hoe ik een schilderij opzet met behulp van deze app en deel ik handige schildertips voor een strakke start.

Waarom werken met een raster?

De rastertechniek (ook wel grid-methode genoemd) is al eeuwenoud en werd onder andere gebruikt door kunstenaars als Leonardo da Vinci. Door een afbeelding in gelijke vakken te verdelen en dit raster over te nemen op je doek, kun je de vormen nauwkeurig overbrengen. Dat maakt het opzetten van een schilderij een stuk eenvoudiger én preciezer.

Zelf gebruik ik deze methode bij het schilderen van portretten, stadsgezichten of figuren waarbij de compositie belangrijk is. Het is ook een fijne manier om je concentratie te richten op details zonder het overzicht te verliezen.

Stap-voor-stap: tekenen met raster via Grid#

1. Kies of maak je referentiebeeld

Een schilderij begint voor mij meestal met een beeld dat me raakt. Soms vind ik dat via Pinterest, andere keren maak ik mijn eigen foto's. Denk aan een krachtig portret, een boeiende lichtval of een interessante pose. Zorg ervoor dat je beeld helder is en voldoende contrast bevat — dat helpt later bij het schetsen en schilderen.

2. Verwerk het beeld in Canva (optioneel, maar handig)

In Canva maak ik een nieuw ontwerp aan met dezelfde afmetingen als mijn doek (bijvoorbeeld 60x80 cm). Zo weet ik zeker dat de verhoudingen van het beeld overeenkomen met het doek. Soms moet ik wat ruimte opvullen aan de randen. In dat geval:

• Voeg ik een kleurvlak toe, óf

• Gebruik ik de AI-tool van Canva (alleen beschikbaar in de Pro-versie) om de achtergrond slim aan te vullen.

3. Voeg een raster toe in Grid# app

Vervolgens open ik de afbeelding in Grid#, een gebruiksvriendelijke app die je gratis kunt downloaden in de App Store. Je kunt kiezen hoeveel vakken het raster moet bevatten, zowel horizontaal als verticaal. Hoe meer vakken, hoe gedetailleerder je kunt werken, maar het hoeft niet té complex te zijn.

4. Zet het raster over op het doek

Zorg ervoor dat je doek voorzien is van een goede onderlaag (zoals gesso of een egale laag acrylverf). Daarna zet je het raster over met potlood, krijt of houtskool. Mijn persoonlijke voorkeur is houtskool: het geeft duidelijke lijnen, is makkelijk aan te brengen én weer te verwijderen met kneedgum of je vingers.

Gebruik een liniaal om de lijnen recht te trekken en meet nauwkeurig: de positie van elk vakje bepaalt straks je compositie.

5. Begin met schetsen

Nu kun je de afbeelding schetsen op het doek, vakje voor vakje. Focus op contouren en schaduwvlakken. Dankzij het raster werk je nauwkeuriger en houd je de verhoudingen onder controle. Werk je met krijt of houtskool? Dan raad ik aan om de schets te fixeren met een fixatiefspray voordat je begint te schilderen. Bij potlood is dat meestal niet nodig.

6. Tijd om te schilderen

Nu begint het leukste deel van het proces: het schilderen. Je hebt een stevige basis gelegd en kunt je nu richten op kleurgebruik, sfeer, contrasten en expressie. Omdat je de verhoudingen al goed hebt staan, ontstaat er ruimte voor creativiteit en verfijning.

Benieuwd hoe ik van schets naar eindresultaat werk? Check mijn Instagram en TikTok voor de inspiratie en werkwijze achter mijn schilderijen.

Extra schildertips

• Gebruik bij voorkeur kneedgum om je schets aan te passen zonder je doek te beschadigen.

• Werk van groot naar klein: eerst de globale vormen, dan de details.

• Wil je schaduwpartijen aanduiden in de schetsfase? Dan is houtskool ideaal.

• Maak foto's van je proces — leuk voor later én waardevol als content voor social media.

Bekijk mijn werk of probeer het zelf

Ik pas deze rastertechniek toe in veel van mijn werken, waaronder portretten, abstracte stadsgezichten en figuren. Benieuwd hoe dat eruitziet? Bekijk mijn werk in de online galerij van KOJO Art.

Wil je zelf aan de slag met tekenen of schilderen met een raster? Probeer dan mijn stappenplan uit en kijk wat het voor jouw werk doet. Of gebruik Grid# om een eerste experiment te starten, wie weet waar het toe leidt.

Vragen of nieuwsgierig naar meer?

Heb je vragen over het gebruik van Grid#, het opzetten van een schilderij of wil je weten hoe ik met kleur werk? Laat het me weten via het contactformulier op de site, of stuur me een bericht op Instagram (@kojo_art_official).

👉 Wil je op de hoogte blijven van nieuwe schildertips, blogs en exposities?
Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief onderaan de pagina!